موزه تاریخ طبیعی و تکنولوژی دانشگاه شیراز، به مناسبت گرامیداشت «روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه»، میزبان ۲۱۵ دانش‌آموز از پایه‌های اول تا پنجم در تاریخ نوزدهم آبان‌ماه 1404 بود. این رویداد آموزشی که در چارچوب مأموریت ترویجی موزه طراحی شده بود، بر آن بود تا نقش موزه را به عنوان نهادی زنده و اثرگذار در ایجاد بستری برای درک علمی جهان و تقویت فرهنگ صلح از رهگذر علم‌آموزی به نمایش بگذارد.

 

کارگاه‌های آموزشی تعاملی زمین‌شناسی، محور اصلی این برنامه را تشکیل می‌داد که توسط مسئول بخش زمین‌شناسی موزه در چند نوبت برنامه‌ریزی و اجرا شد. در بخش نخست، دانش‌آموزان پایه‌های ابتدایی از طریق مشاهده و لمس نمونه‌های واقعی، با سه رده اصلی سنگ‌های آذرین، رسوبی و دگرگونی به شکلی عینی و ملموس آشنا شدند. این تجربه عملی، که با هدف تقویت درک حسی و مفهومی فرآیندهای زمین‌شناسی طراحی شده بود، توانست پلی مؤثر بین مفاهیم انتزاعی کتاب درسی و دنیای ملموس زمین‌شناسی برقرار کند و کمبود درک بافتی و ظاهری سنگ‌ها را که معمولاً به تصاویر دوبعدی کتاب محدود می‌شود، جبران نماید.

 

 

در بخش ویژه‌ای که برای ۹۰ دانش‌آموز پایه پنجم تدارک دیده شده بود، شرکت‌کنندگان علاوه بر آشنایی با مفاهیم فسیل‌شناسی و اهمیت آن در تاریخ زمین، در یک فعالیت عملی و تعاملی برای خلق اثر فسیل مشارکت کردند. در این فعالیت، با فراهم آوردن سطحی گِلی و مرطوب و در اختیار گذاشتن صدف‌های جداگانه، این فرصت برای دانش‌آموزان علاقمند ایجاد شد تا با فشردن صدف بر روی لایه نرم، اثر یک فسیل را ایجاد نمایند. تکمیل این تجربه با بازدید از ویترین‌های حاوی فسیل‌های واقعی جانوری و گیاهی، و نیز امکان لمس و بررسی نمونه‌های واقعی فسیل‌های قالب داخلی، درک عمیق‌تری از فرآیند معدنی‌شدن و سنگ‌شدگی در اختیار دانش‌آموزان گذاشت.

 

بازدید از سالن مرکزی موزه با محوریت شرح "دوران سوم زمین‌شناسی و عصر یخبندان" انجام پذیرفت. در این بخش، یک دیوراما، زیستگاه استپ مربوط به عصر یخبندان را به تصویر کشیده بود. ارائه توضیحات به زبان ساده و قابل درک درباره چرایی صحنه‌پردازی شامل یک ماموت، دو چاقودندان و سه انسان اولیه در حال تعامل و شکار، و نیز اطلاعات جامعی درباره وضعیت ظاهری، آناتومی، زیستگاه، الگوی تغذیه و دلایل انقراض این جانداران، درک ملموسی از شرایط آن دوران را برای دانش‌آموزان فراهم آورد. این دیوراما در جذاب‌سازی مفاهیم پیچیده زمین‌شناسی بسیار موفق عمل کرد.

 

 

همچنین آموزش‌هایی درباره مشخصات کلی کره زمین شامل موقعیت قاره‌ها، اقیانوس‌ها، دریای خزر و خلیج فارس، رشته‌کوه‌های مهم و موقعیت جغرافیایی ایران ارائه شد.

در خاتمه هر کارگاه، ضمن پذیرایی از دانش‌آموزان، پرسش‌هایی زمین‌شناسی متناسب با سطح علمی هر پایه مطرح شد و به برگزیدگان، هدایایی به عنوان حمایتی برای تداوم بازدیدهای علمی و تشویقی برای ادامه مسیر یادگیری اهدا گردید. بازخورد بسیار مثبت معلمان و دانش‌آموزان حاکی از ضرورت و تأثیرگذاری برنامه‌های تعاملی در محیط‌های موزه‌ای بود. این رویداد را می‌توان گامی عملی در راستای ایفای نقش اجتماعی موزه و تبدیل آن به یک «کارگاه زنده یادگیری» تلقی کرد. به باور دست‌اندرکاران، مسیر کشف علمی که با لمس نخستین سنگ‌ها و فسیل‌ها در موزه آغاز می‌شود، می‌تواند زمینه‌ساز تربیت نسل آینده کاشفان و دانشمندان این مرز و بوم باشد.